TVP Historia - 2024-08-04 18:35

cykl dokumentalny

Janusz Kusociński (1907 - 1940), wybitny lekkoatleta okresu międzywojennego. Złoty medalista olimpijski w biegu na 10 km na igrzyskach w Los Angeles (1932), w którym pokonał plejadę Finów, uważanych wówczas za najlepszych długodystansowców świata. Na dodatek biegł w nowych kolcach, które w trakcie biegu zaczęły obcierać mu stopy i kończył bieg w zakrwawionym obuwiu. Rekordzista świata w biegu na 3 km. Urodzony w Warszawie, wychowywał się w Ołtarzewie, nie opodal stolicy, gdzie jego ojciec prowadził gospodarstwo ogrodnicze. Sam też został ogrodnikiem, kończąc w 1928 roku Państwową Średnią Szkołę Ogrodniczą w Warszawie, po czym został powołany do wojska, gdzie ukończył szkołę podoficerską. Następnie pracował w warszawskich Łazienkach, będąc pracownikiem kontraktowym Kancelarii Prezydenta RP. Jego pasją był jednak sport, szczególnie biegi długie. Dlatego podjął studia zaoczne jako wolny słuchacz w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego na Bielanach, które ukończył w 1938 roku. Wcześniej zdał także maturę w Gimnazjum im. Stefana Batorego. Był nie tylko wybitnym zawodnikiem, ale i utalentowanym trenerem. Na temat treningu lekkoatletycznego i taktyki biegu publikował na łamach pism sportowych. Uważany jest za prekursora treningu interwałowego. W 1933 roku napisał książkę "Od palanta do olimpiady. Moje wspomnienia sportowe". Kontuzja uniemożliwiła mu start w igrzyskach 1936 roku w Berlinie, natomiast prezentował świetną formę w roku 1939 i byłby zapewne jednym z faworytów kolejnych igrzysk, które miały się odbyć w 1940 roku w Helsinkach. We wrześniu 1939 roku na ochotnika zgłosił się do wojska. W obronie Warszawy walczył na Sadybie i na Okęciu, dowodząc plutonem ciężkich karabinów maszynowych. Był dwukrotnie ranny. Odznaczony przez gen. Juliusza Rómmla Krzyżem Walecznych. Po wyleczeniu ran, późną jesienią 1939 roku włączył się w działalność konspiracyjną. Zaprzysiężony w grudniu pod pseudonimem Prawdzic w organizacji Wojskowej Wilki. Na skutek dekonspiracji 28 marca osadzony na Alei Szucha, a następnie na Pawiaku. W trwającym prawie trzy miesiące śledztwie mimo straszliwych tortur nikogo nie zdradził. Rozstrzelany przez Niemców w Palmirach 21 czerwca 1940 roku.

wstecz