TVP Polonia - 2024-02-02 14:15

film dokumentalny

Próba całościowego spojrzenia na udział cudzoziemców w powstaniu styczniowym, prześledzenia ich losów, motywów działania, udziału w walkach, miejsc bitew i pochówku. Chodzi o czas trwania powstania, ze szczególnym jednak uwzględnieniem okresu maj - listopad 1863, największego natężenia walk. W oddziałach powstańczych walczyli Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini, Węgrzy, Włosi i Francuzi, ale także Czesi, Słowacy i Chorwaci. Kim byli? Kondotierami łaknącymi sławy i przygód? Najemnikami? Czy też romantycznymi idealistami owładniętymi hasłami walki za wolność waszą i naszą? Trafiali do oddziałów różnymi drogami. W części byli to dezerterzy z armii carskiej, pozostali przedzierali się do Królestwa przez kordony graniczne z Galicji i Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Zdecydowana większość z nich miała za sobą przeszkolenie wojskowe i udział w licznych kampaniach i rewolucjach doby Wiosny Ludów. Stanowili więc wartościowy element powstańczych partii z reguły słabo wyszkolonych i mało zdyscyplinowanych. Ilu było cudzoziemców w szeregach styczniowej insurekcji? Nie da się tego precyzyjnie określić, nie prowadzono wszak dokładnych statystyk. Szacuje się, że przez szeregi powstańcze i konspirację przeszło w latach 1863 - 1864 około 170 - 200 tysięcy ludzi, choć w szczytowym okresie powstania walczyło łącznie 25 - 30 tysięcy. Ilu było cudzoziemców? Kilkuset? Ponad tysiąc? Kilka tysięcy? Wszak z nazwiska znamy jedynie kilkudziesięciu Jakie motywy nimi kierowały, jak oceniali powstanie i samych Polaków? Twórcy filmu szukają odpowiedzi na te frapujące pytania.

wstecz