TVP Historia - 2024-04-25 10:30

serial dokumentalny

W tym odcinku dokumentu o dzikiej kanadyjskiej przyrodzie - koniec ostatniej epoki lodowej, który był sygnałem do narodzin współczesnej Kanady. Tysiące lat później większość obszaru północnego nadal tkwiła pod lodem. Od końca epoki lodowej ludzie kształtowali i eksploatowali tereny Kanady, ale lód i mróz uczyniły północ tej krainy właściwie niedostępnym rejonem. Tylko nieliczne zwierzęta czują się dobrze na dalekiej północy. Mniej niż 1% ssaków Ameryki Północnej może tu przeżyć. Arktyka to lód. A to, co się z nim tutaj dzieje, ma wpływ na całą planetę. Jest pewien gatunek, któremu lód służy bardziej niż innym w Arktyce. To niedźwiedź polarny. Wczesną wiosną - zanim popęka pokrywa lodowa na morzu - rodzina niedźwiedzi przewędruje setki kilometrów, by się dostać na tereny łowieckie. Niedźwiedzie polarne mają rozmaite sposoby polowania na foki, ale wszystkie zależą od zamarzniętego morza. Dla każdego, kto nie spędził tu życia, lód Arktyki wydaje się monolitem. W rzeczywistości lód na lądzie bardzo różni się od tego na morzu pod względem czasu trwania, konsystencji i reakcji. Niektóre społeczności na północy mają 70 różnych słów na opisanie lodu na morzu, nawet więcej niż na opisanie śniegu. Lód można określać różnie - od gigantycznego, masywnego jęzora lodowca po najmniejszy kryształek. Niektóre z tych rodzajów zachowują się w zdumiewający sposób. Przy odpowiednich warunkach zaczyna się jeden z tajemniczych lodowych cudów. Mowa tu o lodowych kwiatach. Są to piękne formy kryształków lodu, tworzące się na świeżo zamarzniętej pokrywie na morzu, podczas gwałtownego spadku temperatury. Nikt tak naprawdę nie wie, dlaczego się tworzą. Naukowcy wiedzą jedynie, że zawierają dużą koncentrację bakterii - esencję życia. Kilka godzin po pojawieniu się, zaczynają znikać bez śladu. Lód na morzu nieustannie się zmienia. W odpowiednich warunkach może przyciągnąć różne formy życia. Kiedy indziej wydaje się nieskończonym, groźnym dla życia dzikim pustkowiem, szczególnie dla ludzi. Dryfujące kry i góry lodowe w ciągu zaledwie kilku minut mogą z łatwością zmiażdżyć statki. To jednak nie zniechęciło podróżników zafascynowanych Arktyką. Od wybrzeża do wybrzeża ludzie zawsze zmieniali środowisko dzikiej Kanady. Największa metamorfoza zachodzi jednak na obszarze, który wydawał się tak odległy i ekstremalny, że nie wyobrażano sobie, by go można było zmienić.

wstecz