TVP Historia - 2023-11-10 17:00

dokument fabularyzowany

Myśmy się porwali z motyką na słońce, dmuchali przeciwko wichurze nieufności i pogardy dla tych, co się ważą na takie szalone czyny. Ale jeden nas strach ogarniał: abyśmy nie stali się śmiesznymi w historii. Aby nie przysporzyć narodowi polskiemu jeszcze jednego upokorzenia - tak mógłby odpowiedzieć marszałek Józef Piłsudski, pytany o ocenę z perspektywy czasu wysiłku Polaków w walce o odzyskanie niepodległości. - Żyła w nas ta wściekła ambicja, by własnymi siłami wytworzyć nowe wartości Polski - kontynuowałby ten mąż stanu, przywołując z pamięci wydarzenia ważne i groźne. Piłsudski nie miałby wątpliwości co do oddania sprawie wszystkich zaangażowanych w proces przywrócenia Polsce państwowości po 123 latach niebytu. Zginąć możemy, ale hańby imieniu naszemu nie przyniesiemy. Józef Piłsudski był jedną z najważniejszych postaci biorących udział w marszu do wolności. Przed wojną stał on na czele związanego z Polską Partią Socjalistyczną stronnictwa proaustriackiego, widząc przyszłość Polski u boku Austro - Węgier, w opozycji do carskiej Rosji. Odmienną koncepcję mieli członkowie Narodowej Demokracji pod przywództwem Romana Dmowskiego. Za głównego wroga wyśnionej polskiej państwowości uważali prowadzące akcję germanizacji Prusy. Wybuch I wojny światowej oznaczał dla wielu patriotów realną szansę na urzeczywistnienie marzeń o wolnej ojczyźnie. Do odzyskania niepoległości oraz kształtowania się nowo powstałego państwa przyczynili się także między innymi Ignacy Paderewski, Ignacy Daszyński, Wincenty Witos oraz generał Józef Haller. Autorzy dokumentu "Po latach niewoli wstaje Polska" z wielką starannością zainscenizowali wywiad z Józefem Piłsudskim. Choć taka rozmowa nigdy nie miała miejsca, tekst odpowiedzi oparto na autentycznych wypowiedziach marszałka. W filmie wykorzystano też wiele archiwalnych materiałów, nagrań i fotografii, dokumentów oraz wspomnień. Tematem przewodnim był długi i skomplikowany proces odzyskania przez Polskę niepodległości. Rozpoczął się on długo przed 11 listopada 1918 roku, która to data jest obchodzona jako Święto Narodowe. Dokumentaliści prześledzili także losy polskich formacji, I Kompanii Kadrowej i Legionów, których żołnierze przelewali krew wierząc, że ta najwyższa ofiara nie pójdzie na marne.

PO LATACH NIEWOLI WSTAJE POLSKA Film dokumentalny, 51 min, Polska 2008

wstecz