TVP Kultura - 2024-02-22 13:00

film dokumentalny

W filmie przedstawiona zostanie sztuka sakralna Jerzego Nowosielskiego: zarówno obrazy o tematyce religijnej, jak i - przede wszystkim - malarskie dekoracje wnętrz sakralnych. Ta dziedzina twórczości krakowskiego artysty jest stosunkowo mało znana, zbadana i opisana, w przeciwieństwie do malarstwa galeryjnego. Kompletna monografia realizacji sakralnych dopiero powstaje. Sam Nowosielski jednak przywiązywał do niej dużą wagę, a tworzeniu koncepcji, szkiców, projektów czy wreszcie przenoszeniu ich na ściany cerkwi i kościołów poświęcił wiele lat pracy. Do świątynnych wnętrz artysta dotarł skomplikowaną drogą, przez dramat wojny i doświadczenie religijnego zwątpienia, fascynacje kobiecym ciałem i zachłyśnięcie się awangardowymi nowościami. W filmie pokazane zostanie, w jaki sposób trudne doświadczenia życiowe, gorączkowe poszukiwania artystyczne i niepokoje duchowe doprowadziły do stworzenia dzieła pełnego harmonijnego piękna, jednoczącego różne estetyki, obrządki i kultury. Przedstawiona zostanie teza, że w tym obszarze twórczość Jerzego Nowosielskiego - wielowątkowa, meandrująca - osiągnęła ostateczny, najbardziej dojrzały wyraz. A refleksja, zarazem artystyczna i teologiczna (jak to u niego), dotarła do ostatecznych konkluzji. W filmie wykorzystane zostaną przede wszystkim wypowiedzi samego bohatera filmu. Dla Nowosielskiego, obok ekspresji plastycznej, zawsze istotna była ekspresja słowna. Często i chętnie komentował swoje dzieła, odnosił się obszernie i fachowo do rozmaitych zagadnień z dziedziny sztuki czy duchowości. Zabieg ten nada całości walor osobistego spotkania, pozwoli doświadczyć obecności bohatera. W archiwach telewizyjnych, radiowych i filmowych zachowało się wiele rozmów z Jerzym Nowosielskim oraz jego wypowiedzi. Nagrania wykorzystane w filmie koncentrować się będą wokół pojęć fundamentalnych dla jego sztuki i refleksji. Zgodnie z paradoksalnym, łączącym przeciwieństwa charakterem tej twórczości oraz duchowego doświadczenia artysty, pojęcia te zestawione zostaną w przeciwstawne pary, np. SACRUM/PROFANUM, ZMYSŁOWOŚĆ/TRANSCENDENCJA, NATURA/ABSTRAKCJA, WSCHÓD/ZACHÓD.

wstecz