TVP Historia - 2024-05-16 06:10

cykl reportaży

Odcinek 2

W tym odcinku o nauce i naukowcach, a także ich tragicznych losach. Politechnika Lwowska, Uniwersytet Jana Kazimierza, Stefan Banach, kawiarnia Szkocka, Instytut Weigla pojawią się w tej części serii. Sekwencją otwierającą jest opowieść o Politechnice Lwowskiej. Prof. Bohdan Posatskyj z Wydziału Architektury opowiada o samym gmachu politechniki, który został zaprojektowany przez Juliana Zachariewicza wybitnego architekta lwowskiego. W auli prof. Posatskyj wskazuje na polichromie zaprojektowane przez Jana Matejkę, a obrazujące historię cywilizacji. Wiera Szerszniowa (przewodnik po Lwowie, nauczycielka historii). Opowiada o szkole matematyków, szkole historycznej oraz szkole medycznej. Kawiarnia Szkocka była miejscem codziennych długich spotkań lwowskich matematyków i miejscem tworzenia ich teorii. Początkowo notatki robiono kopiowym ołówkiem na marmurowych blatach stolików kawiarnianych, później, aby uniknąć zatarcia w grubym zeszycie dostarczonym przez żonę Stefana Banacha, Łucję. Zeszyt ten, nazwany Księgą Szkocką, stał się z czasem zbiorem problematów matematycznych. O tragicznych wydarzeniach czasu wojny na Wzgórzach Wuleckich opowiada Anna Gordijewska (przewodnik i dziennikarka Kuriera Galicyjskiego); przy pomniku pomordowanych profesorów lwowskich, wśród których jest również Tadeusz Boy - Żeleński. Kolejna sekwencja dotyczy szkoły medycznej i Instytutu Weigla, szczególnie podczas II wojny światowej i tu znów wracamy do postaci Stefana Banacha, który przeżył wojnę dzięki działalności Weiga, ale zmarł na raka i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim. Na Cmentarzu Łyczakowskim kamera znajduje grób Stefana Banacha, który zmarł w sierpniu 1945 roku na raka płuc i został pochowany w grobowcu przyjaciół Riedlów.

wstecz