TVP Historia - 2024-03-12 00:05

film dokumentalny

Film dokumentalny poruszający temat antysemityzmu. Próba odpowiedzi na pytanie czy Gomułka był antysemitą? Dokument o politycznej grze Władysława Gomułki pozostającego pod wpływem Mieczysława Moczara w marcu 1968 roku, o antysemickiej lawinie uruchomionej przez I sekretarza, męża Żydówki. Temat antysemityzmu ostatnio znów porusza opinię publiczną, szczególnie w związku z wypowiedzią w niemieckim dzienniku "Die Welt" prof. Jana Tomasza Grossa. Oskarża on polskie społeczeństwo o wyjątkowy antysemityzm i ksenofobię w kontekście stosunku Polaków do sprawy przyjęcia imigrantów, jak i w kontekście historycznym. Walorem materiału przedstawiającego mechanizmy gry politycznej są wypowiedzi sędziwych już osób z najbliższego otoczenia Gomułki, które z wyjątkiem Józefa Tejchmy od lat milczały. Spośród nich wyjątkowa, sensacyjna i cenna jest wypowiedź mało znanego opinii publicznej syna I sekretarza, Ryszarda Strzeleckiego - Gomułki, który od lat nie udzielał wywiadów. Podjął się jednak trudnego i drażliwego dla niego tematu tabu. Po raz pierwszy ujawni w mediach żydowskie pochodzenie swojej i matki, co skrywał przez lata. Ryszard Strzelecki posiada dużą wiedzę o kulisach Marca 68 z pierwszej ręki, bo od swojego ojca. Sprawa ma dla niego, jako syna Żydówki, dodatkowy osobisty wymiar, o czym mówi. Z dokumentu dowiemy się, czy żona uważała swojego męża za antysemitę, a przemówienie z 19 marca 1968 r. za wyraz antysemityzmu? W filmie wystąpią dwaj najwięksi faworyci Władysława Gomułki, byli kandydaci na I sekretarzy po towarzyszu Wiesławie: Stanisław Kociołek i Józef Tejchma, z których pierwszy przez długie lata milczał. Dla obu temat nie był łatwy i nie od razu się zgodzili na wypowiedź. Obecność 96 - letniego byłego ambasadora Polski w ZSSR Jana Ptasińskiego, najbliższego sąsiada i osoby zaprzyjaźnionej z Władysławem Gomułką, autora książki o nim, też jest tutaj znacząca, zwłaszcza że pierwszy raz przed kamerą ujawnia on tajemnice swoich rozmów z Gomułką. Ponadto w dokumencie wypowiadają się: uczestnicy wydarzeń marcowych 1968 roku - Seweryn Blumsztajn, Ireneusz Krzemiński, Jerzy Diatłowicki oraz historycy dr Peter Raina, Leszek Żebrowski, prof. Jerzy Eisler, a także prof. Paweł Śpiewak, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego, Antoni Zambrowski i Stanisław Gabriel Cichocki. Ilustracją są materiały filmowe z wydarzeń w Warszawie 8 marca 1968 roku, fragmenty przemówienia Władysława Gomułki, wygłoszone 19 marca 1968 roku oraz fotografie z archiwum Ryszarda Strzeleckiego - Gomułki, materiały z Archiwum TVP, fragmenty Telewizyjnej Szopek Noworocznych z 1967 roku i 1969 roku.

Film dokumentalny, 52 min, Polska 2016 Scenariusz i reżyseria: Sławomir Koehler, Mieczysław Bartłomiej Vogt Zdjęcia: Tomasz Samosionek, Grzegorz Siwicki

wstecz