TVP Historia - 2024-10-16 06:55

magazyn

Bitwa pod Racławicami, stoczona 4 kwietnia 1794 roku, była pierwszym i jednym z najbardziej znanych starć insurekcji kościuszkowskiej. Mimo niewielkiego znaczenia militarnego odegrała istotną rolę dla dalszego przebiegu powstania, wymiernie podnosząc morale Polaków. Przegrana wojna z Rosją w 1792 roku i drugi rozbiór Polski, który nastąpił niedługo później, pogrążyły Rzeczpospolitą w chaosie. Wybuch powstania w obronie niepodległości był tylko kwestią czasu. Dwa lata później pod wsią Racławice doszło do zbrojnego starcia wojsk polskich dowodzonych przez naczelnika Tadeusza Kościuszkę z armią rosyjską kierowaną przez majora Aleksandra Tormasowa. Bitwa, pomyślna dla Polaków, szybko stała się narodowym mitem. Udział chłopskich żołnierzy kosynierów z Wojciechem Bartosem z Rzędowic na czele, w XIX wieku urósł do ragi symbolu polskiej determinacji i ogromnej woli walki z rosyjskim zaborcą. Bitwą pod Racławicami dowodził Tadeusz Kościuszko. Właściwie Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko herbu Roch. Z wykształcenia inżynier, a w okresie insurekcji Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej. Kościuszko wyprzedzał swoje czasy, implementując na gruncie Rzeczypospolitej zagraniczne doświadczenia wojskowe. Był człowiekiem niezwykle tolerancyjnym, zabiegał o wolność i równość dla wszystkich. Uważał, że każdy jest równy, pomimo różnic materialnych, czy dostępu do edukacji. Walczył nie tylko o prawa polskich chłopów, ale także czarnoskórych niewolników w Stanach Zjednoczonych. Sprzeciwiał się zabijaniu Indian, był rzecznikiem praw Żydów. Prywatnie pasjonował się sztuką - malował obrazy, śpiewał, grał na fortepianie. Zapamiętano go jako wielkiego dowódcę, inżyniera, patriotę i męża stanu. Człowieka, który poświęcił życie i znaczny majątek, by walczyć o ideały wolności Początek insurekcji kościuszkowskiej okazał się triumfem. Zwycięstwo pod Racławicami, choć nie było spektakularne, napełniło Polaków nadzieją, że upadek Rzeczypospolitej można jeszcze powstrzymać. Nie udało się. Powstanie kościuszkowskie zakończyło się całkowitą klęską, a Rzeczpospolita wskutek trzeciego rozbioru ponownie zniknęła z mapy Europy. Bitwy, choć nie wszystkie wygrane, na przestrzeni wieków stały się symbolem polskiego bohaterstwa, dążenia do niepodległości, wiedzy i umiejętności taktycznych. W kolejnych odcinkach cyklu "Na bitewnym szlaku" Jacek Tokarczyk i prof. Przemysław Waingertner analizują ich przebieg i przypominają znaczenie w dziejach oręża polskiego "Na bitewnym szlaku" to program przybliżający widzom w nowoczesny, dynamiczny i całościowy sposób spektakularne bitwy polskiego oręża. Nie samych triumfów i nie samych porażek. Bitew różnorodnych, tak jak i różnorodna jest polska historia. Tematami odcinków będą także mniej znane i rzadziej omawiane polskie działania militarne. Konwencja newsowego programu, eksperci, balistycy, stratedzy i historycy, pasjonujące detale przywracają klimat historycznych wydarzeń.

wstecz