TVP Historia - 2023-12-13 22:05

spektakl teatralny

Teatr, Polska 2007 Reżyseria: Stanisław Kuźnik Zdjęcia: Petro Aleksowski Muzyka: Arnold Dąbrowski Aktorzy: Mateusz Banasiuk (Robert Chechłacz), Łukasz Chrzuszcz (Tomasz Łupano), Tomasz Błasiak (Stanisław Matejczyk), Antoni Pawlicki (Andrzej Rybik), Bartosz Turzyński (Tadeusz Właszczuk), Olga Sarzyńska (Ania), Maria Niklińska (Agata), Rafał Dąbrowski (Jarek), Damian Łukawski (Marek), Jarosław Sacharski (Józek), Mateusz Grydlik (Krzysiek), Michał Macioch (Tomek), Krzysztof Dracz (Cezary Towiński), Natalia Rybicka (Beata Towińska), Władysław Kowalski (Józef Zapilaj), Leon Charewicz (ks. Lucjan Rutkowski), Dorota Nowakowska (pani Jadzia), Radosław Pazura (prok. Janusz Obara), Sławomir Orzechowski (Wiesław Matejczyk), Jakub Wieczorek (ks. Sylwester Zych), Grzegorz Damięcki (Oficer przesłuchujący ks. Zycha), Leszek Lichota (sierż. Zdzisław Karos) i inni

18 lutego, 1982 roku. To już 68. dzień stanu wojennego. W tramwaju linii 24, jadącym ulicą Okopową w Warszawie, z tyłu wagonu stoi milicjant. Jest uzbrojony, w przytroczonej do munduru kaburze tkwi pistolet. Z broni nie spuszczają oczu trzej inni pasażerowie. Młodzi ludzie uważnie obserwują funkcjonariusza MO, porozumiewają się wzrokiem. W końcu zapada decyzja. Jeden z młodzieńców wyciąga pistolet, przeładowuje, celuje w milicjanta. "Ręce do góry, w imieniu Polski Podziemnej oddaj broń!". Mundurowy jest zaskoczony, początkowo nie rozumie powagi sytuacji. Potem jednak szybkim ruchem próbuje rozbroić młodego napastnika. W szamotaninie nagle pada strzał. Na oczach przerażonych młodzików 32-letni sierżant Zdzisław Karos powoli osuwa się na podłogę wagonu... Nieco wcześniej, niedługo po wprowadzeniu stanu wojennego, kilku znajomych z Grodziska Mazowieckiego spotyka się, aby porozmawiać o wydarzeniach w kraju. Jest wśród nich także Staszek, student historii z KUL-u. Chłopak imponuje młodszym kolegom wiedzą. Mówi o bohaterstwie powstańców warszawskich, opowiada o systemie organizacji podziemnej na wzór Armii Krajowej. Nakłania do wymyślenia sobie pseudonimów, wspomina o możliwych kontaktach z "Solidarnością", zbrojnym odbijaniu więźniów politycznych. Roztacza przed zgromadzonymi wizję szykowanego przeciw władzy komunistycznej i Sowietom powstania. W nastolatkach budzi się zapał i energia. Znudzeni codziennością i małomiasteczkowym marazmem zaczynają wierzyć, że ich tajna organizacja jest jedną z wielu podobnych w kraju i że mają szansę wpłynąć na losy rodaków. Na początek udaje się im rozbroić jednego wojskowego. Ale choć są pełni entuzjazmu, brak im przywódcy. Student szybko wycofuje się z niebezpiecznych działań. Chłopcy kontaktują się więc z księdzem Sylwestrem Zychem. Duchowny nie jest w stanie wybić im z głowy niebezpiecznego pomysłu, ale próbuje pokierować działaniami młodych ludzi. Podczas gdy większość organizacji opozycyjnych oraz Kościół starają się zachować spokój, założona przez młodzieńców Powstańcza Armia Krajowa - Druga Kadrowa kontynuuje akcję rozbrajania. W końcu musi dojść do tragedii. Kilka dni po postrzale sierżant Zdzisław Karos zmarł. Proces jego zabójców był pierwszą głośną sprawą stanu wojennego. Sprawców sądzono jak kryminalistów. Zabójca, 18-letni Robert Chechłacz, został skazany na 25 lat więzienia. Podobnie jak inni skazani kilka lat później został objęty amnestią. Ksiądz Zych odsiedział pełny wyrok - 6 lat, a wkrótce po opuszczeniu więzienia został zamordowany przez nieznanych sprawców.

wstecz