TVP Kultura - 2023-11-18 17:50

dramat

Nostalgiczny, wręcz poetycki western Alana J. Pakuli, twórcy takich głośnych dzieł, jak "Klute", "Syndykat zbrodni", "Wszyscy ludzie prezydenta", "Wybór Zofii" czy "Raport Pelikana". Ukazuje konflikt między tradycją i nieubłaganymi prawami współczesności wdzierającej się na dziewicze prerie, gdzie dotąd królowali hodowcy bydła i koni. Teraz z zielonych dolin chcą ich wyprzeć poszukiwacze ropy naftowej, którzy "niszczą ziemię", burzą dotychczasowy porządek, styl życia mieszkańców Dzikiego Zachodu, ich zwyczaje. To starcie anachronicznego świata z nowoczesnością nakłada się na charakterystyczny dla westernowego gatunku wątek walki między bogatymi i ubogimi ranczerami, tutaj pogłębiony dodatkowo przez zderzenie charakterów i rodzinne zaszłości bohaterów. Nawiązujący do biblijnej Apokalipsy tytuł oznacza koniec pewnej epoki w historii Dzikiego Zachodu, koniec tradycyjnych westernowych wartości i wreszcie koniec pewnych typów ludzkich. Ostatnie tygodnie II wojny światowej, której losy są już przesądzone. Dla amerykańskich farmerów, do których docierały tylko jej odległe echa, nie oznacza to jednak nic dobrego. Kończą się bowiem dostawy dla wojska, spada cena mięsa wołowego. Co gorsza, pojawiają się przypuszczenia, że rozległe, bardzo słabo zaludnione tereny Środkowego Zachodu kryją złoża ropy naftowej. Ranny na froncie żołnierz Frank Athearn zostaje wcześniej zwolniony do cywila. Przybywa do Montany, gdzie kupuje kawałek ziemi od Elli Connors, farmerki, która ledwo wiąże koniec z końcem. Niestety, już pierwszego wieczoru nieznany napastnik zabija współtowarzysza Franka. On sam, chociaż ranny, morduje w odwecie zabójcę. Nieprzytomnego Franka znajduje stary kowboj Dodger, który od lat pomaga Elli w pracy na ranczu. Przy okazji odkrywa, że zabójcą był człowiek nasłany przez niejakiego Ewinga, największego hodowcę bydła z okolicy. Wprawdzie Ewing niedawno pochował syna, ale nadal ma wielkie ambicje i plany. Z uporem dąży do wyrugowania Elli z jej ziemi, nie bacząc na dawne więzi, jakie łączyły go z jej nieżyjącym już ojcem i z nią samą. Gdy Frank wraca do zdrowia, proponuje dziewczynie pomoc w pracy na ranczu. Ella, wychowana przez ojca jak chłopak, samodzielna i szorstka w obyciu, niechętnie wyraża zgodę. Frank okazuje się lojalnym, pracowitym i bardzo zręcznym pomocnikiem, jakby urodzonym do życia na farmie, a po śmierci starego Dodgera wręcz nieocenionym. Ich współpraca przeradza się z czasem w miłość. Ewing patrzy na to złym okiem. Jego plany niweczy jednak przede wszystkim finansista Neil Atkinson, który chce na tych terenach rozpocząć wiercenia w poszukiwaniu ropy. Ponieważ Ewing nie jest w stanie spłacić Atkinsonowi długów, ten bez skrupułów zajmuje jego ziemie, czyniąc z Ewinga jedynie nominalnego właściciela rancza. W odwecie Ewing, wespół ze swymi dwoma oddanymi pomocnikami - Blockerem i Colem, powoduje katastrofę samolotu, którym podróżował Atkinson. Morduje również jego pełnomocnika, bankiera Virgila Hovertona. Teraz musi się jeszcze pozbyć Elli i jej ukochanego Franka.

(COMES A HORSEMAN)

Western, 114 min, USA 1978 Reżyseria: Alan J. Pakula Scenariusz: Dennis Lynton Clark Aktorzy: James Caan, Jane Fonda, Jason Robards, George Grizzard, Richard Farnsworth, Jim Davis, Mark Harmon, Macon McCalman i inni

wstecz