TVP Historia - 2024-06-25 06:35

debata

W 1918 roku na mapę Europy powróciła niepodległa Rzeczpospolita. Ale jej granice nie były ustalone. Pierwsze decyzje w sprawie uznania międzynarodowego granic Polski zapadły dopiero w 1919 roku. Granicę polsko - niemiecką kształtował podpisany 28 czerwca 1919 roku traktat wersalski. Na mocy jego ustaleń Polska odzyskała Pomorze Wschodnie bez Gdańska, który przekształcono w "wolne miasto", i prawie całą Wielkopolskę. Zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego o przynależności Górnego Śląska oraz Warmii i Mazur zdecydować miał plebiscyt. W 1922 roku w następstwie traktatu wersalskiego, wyników plebiscytu i trzech powstań śląskich do Polski przyłączono wschodnią część terytorium plebiscytowego na Górnym Śląsku. Plebiscyt na Warmii i Mazurach, przeprowadzony 11 lipca 1920 roku, w trakcie ofensywy Armii Czerwonej, zakończył się całkowitą klęską Polski. Rada Ambasadorów w Paryżu uznała dotychczasową granicę Prus Wschodnich. Polska otrzymała jedynie kilka wsi. Również ustalenie granicy z Czechosłowacją miało dramatyczny przebieg. 5 listopada 1918 roku strony polska i czeska przyjęły wstępną linię demarkacyjną na Śląsku Cieszyńskim, uznającą realia etniczne. Na podstawie tej umowy większość obszaru Śląska Cieszyńskiego miała przypaść Polsce. Czesi złamali to porozumienie. Najpierw zajęli Spisz i Orawę, a następnie w styczniu 1919 roku cały Śląsk Cieszyński, a ich wojska doszły aż do Skoczowa. W tym czasie Polska walczyła na wschodzie z Rosją sowiecką. 28 lipca 1920 roku, gdy Armia Czerwona zbliżała się do Warszawy, Rada Ambasadorów powołana przez zwycięskie mocarstwa wydała decyzję niekorzystną dla Polski. Większa część Księstwa Cieszyńskiego została przekazana Czechosłowacji. Etnicznie polskie tereny zamieszkałe przez ponad 100 tysięcy Polaków nie weszły w skład Rzeczpospolitej.

wstecz