TVP Historia - 2024-07-22 06:10

debata

Jan II Kazimierz Waza, ostatni polski monarcha z dynastii Wazów wstąpił na tron po śmierci przyrodniego brata, Władysława IV. Koronacja czterdziestoletniego króla odbyła się 17 stycznia 1649 roku. Wcześniej nowy władca zdążył wziąć udział w wojnie trzydziestoletniej, trafić na dwa lata do więzienia i otrzymać z rąk papieża godność kardynała. Kiedy okazało się, że nie przynosi ona żadnych profitów, Jan Kazimierz zrzekł się jej i powrócił do Polski. Dwudziestoletnie panowanie Jana Kazimierza naznaczone było wojnami. W lipcu 1655 roku z dwóch stron w granice Rzeczypospolitej wkroczyły wojska szwedzkie. Uwikłana w wojnę z Moskwą i Kozakami Rzeczpospolita wydawała się być łatwym łupem dla spragnionych nowych zdobyczy Szwedów. Jan Kazimierz uciekł na Śląsk, skąd powrócił na początku 1656 roku. 1 kwietnia 1656 roku w katedrze lwowskiej oddał Rzeczpospolitą pod opiekę Matki Bożej, ogłaszając ją Królową Polski. W 1658 roku zawarta została Unia Hadziacka, w roku następnym zaprzysiężona przez króla i zatwierdzona przez sejm. Ustanawiała ona trzeci człon Rzeczypospolitej Księstwo Ruskie. Nie została wprowadzona wobec przeciwdziałania Moskwy. W 1667 roku na mocy rozejmu w Andruszowie Polska oddala Rosji tymczasowo ziemię smoleńską i zadnieprzańską Ukrainę wraz z Kijowem. Jan Kazimierz abdykował 16 września 1668 roku. Zostawiał Rzeczpospolitą w opłakanym stanie. Zmarł cztery lata później, we Francji. Na wieść o upadku twierdzy w Kamieńcu doznał ataku apopleksji. Współcześni królowi złośliwie odczytywali jego inicjały I. C. R. nie jako Ioannes Casimirus Rex, czyli Jan Kazimierz Król, ale Initium Calamitatis Regni, czyli Początek Upadku Królestwa.

wstecz